Psychologowie ewolucjonistyczni traktują
proces doboru partnera z punktu widzenia mechanizmów psychologicznych, jakie wykształciły się u ludzi w toku ewolucji. Są one
niezależne od uwarunkowań społecznych czy kulturowych, dlatego w tak wielu osobach wzbudzają sporo emocji. Niektórzy sprzeciwiają się ostro, twierdząc że
nie można związków międzyludzkich opierać na założeniach biologii, inni z zainteresowaniem śledzą odkrycia z dziedziny psychologii ewolucjonistycznej...
Biologia a wybór idealnego partnera, czyli co o łączeniu się w pary mówi psychologia ewolucjonistyczna…
Mechanizmy te ściśle powiązane są ze strategiami seksualnymi ludzi, gdyż jak twierdzi D. Buss: „Każda ze strategii seksualnych skierowana jest... na rozwiązanie konkretnego problemu adaptacyjnego, jak rozpoznanie odpowiedniego partnera czy pokonanie rywali w przyciągnięciu do siebie drugiej strony”. Należą do nich m.in.: zazdrość, wierność, pożądanie seksualne czy miłość i zaangażowanie. Zdaniem tego badacza: „Mądry wybór partnera życiowego zwiększał znacznie szanse przetrwania i reprodukcji co doprowadziło do wykształcenia się w procesie ewolucji klarownych kryteriów wyboru partnera. Wykształcone przez naszych przodków upodobania do takich, a nie innych partnerów trwają więc w nas samych po dziś dzień.” Dlatego też część jednostek jest preferowana w trakcie doboru partnera, a część nie, gdyż nie mają odpowiedniego zestawu cech.
Zestaw biologicznych cech to nie wszystko...
Jednak samo posiadanie pożądanych cech nie jest jeszcze gwarancją sukcesu. Trzeba też posiadać umiejętność wyeksponowania ich i utrzymania dzięki nim partnera przy sobie. Poza tym upodobania, którymi kierują się kobiety zdecydowanie różnią się od tych, którymi posługują się mężczyźni, a spełnienie ich celów kłóci się z dążeniami pragnień płci przeciwnej i odwrotnie. Dzieje się tak z powodu dużych dysproporcji ponoszenia kosztów reprodukcyjnych przez obie płcie. Kobieta musi znosić nie tylko trud ciąży i porodu, ale także stałej opieki nad noworodkiem. Mężczyzna w procesie reprodukcji ponosi zaś niskie koszty. To wszystko czyni, że cały proces jest dość skomplikowany.
Jakiego mężczyzny szukają kobiety?
Kobiety w wyborze partnera według psychologów ewolucjonistycznych zwracają uwagę przede wszystkim na zasoby ekonomiczne i status społeczny. Wysokie zarobki mężczyzny (lub same ich perspektywy!) i wysoka pozycja w społecznej hierarchii zapewniają bowiem kobietom poczucie bezpieczeństwa i dostatku oraz dobre warunki dla rozwoju ich dzieci, które dzięki pozycji ojca mają większe szanse na osiągnięcie sukcesu. Te preferencje implikują kolejne cechy jak: starszy wiek (co związane jest nie z samą dojrzałością, a tendencją wzrostu zarobków człowieka wraz z upływem lat) oraz ambicja, pracowitość i inteligencja, które mają być gwarancją sukcesu i powodzenia. Wysoko ceniona przez kobiety jest także siła fizyczna, której wyznacznikiem jest m.in. wysoki wzrost, czyli przynajmniej 180 cm. Dawniej tylko silny mężczyzna był wstanie uchronić kobietę przed agresją innych osobników, stąd ta cecha nabrała dużego znaczenia. Z siłą fizyczną związane jest także zdrowie i dobre geny, które chronią przed przedwczesną utratą partnera oraz przekazaniem słabych genów potomstwu. Świadczą o nich choćby symetria twarzy i ciała, która odzwierciedla „zdolność jednostki do stawiania czoła zakłóceniom środowiskowym i genetycznym.”
Miłość i zaangażowanie.
Oprócz tych wszystkich preferencji kobiety pragną od swojego stałego partnera miłości i zaangażowania. Bez zapewnienia o szczerych uczuciach, nawet wtedy, gdy mężczyzna spełnia wszystkie inne kryteria, kobiety nie będą skore wchodzić w poważne relacje. Do wyznaczników męskiego zaangażowania w związek należy przede wszystkim jego stabilność uczuciowa i odpowiedzialność. Dlatego te cechy są równie wysoko cenione przez kobiety (wśród kryteriów wyboru stałego partnera zajmują drugą i trzecią pozycję).
Jakiej kobiety poszukują mężczyźni?
Mężczyźni kierują się w czasie poszukiwania stałej partnerki odmiennymi wyznacznikami. Do najbardziej pożądanych cech, jakie wymieniają należą bowiem atrakcyjność fizyczna oraz młodość (i to zarówno mężczyźni heteroseksualni jak i homoseksualni). Atrakcyjność fizyczna kobiety świadczy z jednej strony o jej zdrowiu, a z drugiej strony podnosi prestiż mężczyzny, który jest z nią związany. Co jednak ważne ocena atrakcyjność wyglądu kobiety nie jest związana upodobaniami ukształtowanymi przez ewolucję, gdyż wyznacznikiem piękna głównie pozostaje kultura. Widać to na przykładzie kształtu ciała, gdyż jak stwierdza D. Buss: „Mężczyźni nie wykształcili w trakcie ewolucji żadnych preferencji, co do ilości tkanki tłuszczowej u ewentualnej partnerki". Młodość natomiast ma być gwarantem sukcesu reprodukcyjnego, gdyż z wiekiem płodność kobiet drastycznie się obniża.
Wierność.
Do cech, które cenią sobie mężczyźni należy także wierność, gdyż nie chcą inwestować własnych zasobów w nie swoje potomstwo. A są to niemałe pokłady energii i czasu, gdyż jak podaje D. Buss: „Mężczyźni inwestują w swoje żony i dzieci w stopniu niespotykanym u innych naczelnych.” Dlatego też mężczyźni preferują mniej rozwiązłe kobiety, gdyż duża ilość odbytych stosunków seksualnych przez kobietę może świadczyć o jej przyszłej niewierności.
Czy warto wierzyć psychologom ewolucjonistycznym?
Mimo iż, założenia ewolucyjnych strategii doboru partnerskiego tłumaczą wiele preferencji i działań ludzi, to jednak nie można kierować się nimi wyłącznie pragnąc poznać dogłębnie prawa, jakie rządzą procesem kojarzenia się ludzi w pary. Sam determinizm biologiczny jest niewystarczający, zwłaszcza w obliczu zmian cywilizacyjnych, które powodują, że coraz bardziej się od niego uniezależniamy. Poza tym psychologia ewolucjonistyczna pomija znaczenie wpływu kultury, systemu aksjologicznego, który wyznaje dany człowiek, indywidualnych preferencji, cech charakteru czy uroku osobistego. Są to niezwykle ważne czynniki, o czym może świadczyć fakt, że nieraz niski, niezbyt dobrze zbudowany mężczyzna, ale o dużym poczuciu humoru i elokwencji ma dużo większe powodzenie od swojego atletycznego i wysokiego kolegi, który jest arogancki i małomówny.
Dodaj komentarz
Komentarze
Kanał RSS z komentarzami do tego postu.